Display options
Share it on

Acta Pharm Sin B. 2015 Nov;5(6):506-19. doi: 10.1016/j.apsb.2015.08.001. Epub 2015 Sep 26.

Cysteine proteases as therapeutic targets: does selectivity matter? A systematic review of calpain and cathepsin inhibitors.

Acta pharmaceutica Sinica. B

Marton Siklos, Manel BenAissa, Gregory R J Thatcher

Affiliations

  1. Department of Medicinal Chemistry and Pharmacognosy, University of Illinois College of Pharmacy, Chicago, IL 60612-7231, USA.

PMID: 26713267 PMCID: PMC4675809 DOI: 10.1016/j.apsb.2015.08.001

Abstract

Cysteine proteases continue to provide validated targets for treatment of human diseases. In neurodegenerative disorders, multiple cysteine proteases provide targets for enzyme inhibitors, notably caspases, calpains, and cathepsins. The reactive, active-site cysteine provides specificity for many inhibitor designs over other families of proteases, such as aspartate and serine; however, a) inhibitor strategies often use covalent enzyme modification, and b) obtaining selectivity within families of cysteine proteases and their isozymes is problematic. This review provides a general update on strategies for cysteine protease inhibitor design and a focus on cathepsin B and calpain 1 as drug targets for neurodegenerative disorders; the latter focus providing an interesting query for the contemporary assumptions that irreversible, covalent protein modification and low selectivity are anathema to therapeutic safety and efficacy.

Keywords: AD, Alzheimer׳s disease; ALS, amyotrophic lateral sclerosis; APP, amyloid precursor protein; APP/PS1, Aβ overexpressing mice APP (K670N/M671L) and PS1 (M146L) mutants; Ala, alanine; Alzheimer׳s disease; AppLon, London familial amyloid precursor protein mutation, APP (V717I); AppSwe, Swedish amyloid precursor protein mutation, APP (K670N/M671L); Arg, arginine; Aβ, amyloid β; Aβ1-42, amyloid β, 42 amino acid protein; BACE-1, β-amyloid cleaving enzyme; BBB, blood–brain barrier; CANP, calcium-activated neutral protease; CNS, central nervous system; CREB, cyclic adenosine monophosphate response element binding protein; CaMKII, Ca2+/calmodulin-dependent protein kinases II; Calpain; Cathepsin; Cdk5/p35, activator of cyclin-dependent kinase 5; Cysteine protease; DTT, dithioerythritol; EGFR, epidermal growth factor receptor; ERK1/2, extracellular signal-regulated kinase 1/2; Enzyme inhibitors; GSH, glutathione; Gln, glutamine; Glu, glutamic acid; Gly, glutamine; Hsp70.1, heat shock protein 70.1; Ile, isoleucine; KO, knockout; Leu, leucine; Lys, lysine; MAP-2, microtubule-associated protein 2; MMP-9, matrix metalloproteinase 9; Met, methionine; NFT, neurofibrilliary tangles; Neurodegeneration; Nle, norleucine; PD, Parkinson׳s disease; PK, pharmacokinetic; PKC, protein kinase C; PTP1B, protein-tyrosine phosphatase 1B; Phe, phenylalanine; Pro, proline; SP, senile plaques; TBI, traumatic brain injury; TNF, tumor necrosis factor; Thr, threonine; Tyr, tyrosine; Val, valine; WRX, Trp-Arg containing epoxysuccinate cysteine protease inhibitor; WT, wildtype; isoAsp, isoaspartate; pGlu, pyroglutamate; pyroGluAβ, pyroglutamate-amyloid β

References

  1. Acta Neuropathol. 2002 Jul;104(1):92-104 - PubMed
  2. Biochem J. 1988 Aug 1;253(3):751-8 - PubMed
  3. Biochem J. 1988 Dec 1;256(2):481-6 - PubMed
  4. Eur J Neurosci. 1998 May;10(5):1723-33 - PubMed
  5. Brain Res Mol Brain Res. 2002 Nov 15;107(2):166-75 - PubMed
  6. Mol Cell Biol. 2006 Jul;26(14):5481-96 - PubMed
  7. Mol Neurobiol. 2014 Apr;49(2):1017-30 - PubMed
  8. Anal Biochem. 1985 Sep;149(2):461-5 - PubMed
  9. Curr Opin Chem Biol. 2010 Aug;14(4):475-80 - PubMed
  10. Biol Chem. 2005 Sep;386(9):931-40 - PubMed
  11. J Neurosci Res. 2010 Oct;88(13):2847-58 - PubMed
  12. Prog Neurobiol. 2001 Aug;64(6):575-611 - PubMed
  13. Mol Cell Biol. 2007 Sep;27(17 ):6038-52 - PubMed
  14. Neurotherapeutics. 2010 Jan;7(1):31-42 - PubMed
  15. J Alzheimers Dis. 2011;26(2):387-408 - PubMed
  16. J Neurochem. 2012 Feb;120(4):477-94 - PubMed
  17. J Med Chem. 2013 Aug 8;56(15):6054-68 - PubMed
  18. Diabetes. 2001 Sep;50(9):2013-20 - PubMed
  19. J Med Chem. 2009 Apr 9;52(7):2157-60 - PubMed
  20. Bioorg Med Chem. 1999 Apr;7(4):571-9 - PubMed
  21. Org Biomol Chem. 2012 Aug 14;10(30):5764-8 - PubMed
  22. Brain Res. 1994 Mar 21;640(1-2):68-80 - PubMed
  23. Cell Struct Funct. 1999 Dec;24(6):465-70 - PubMed
  24. Biochem J. 2012 Nov 15;448(1):141-52 - PubMed
  25. Biochem J. 1982 Jan 1;201(1):189-98 - PubMed
  26. Biol Chem. 2007 Feb;388(2):247-52 - PubMed
  27. J Med Chem. 1993 Oct 29;36(22):3472-80 - PubMed
  28. Cell. 2002 Mar 8;108(5):649-60 - PubMed
  29. Biochem J. 1985 Sep 1;230(2):509-16 - PubMed
  30. Bioorg Med Chem Lett. 2010 Aug 1;20(15):4447-50 - PubMed
  31. J Neurosci. 2008 Nov 19;28(47):12241-54 - PubMed
  32. Eur J Biochem. 1995 Oct 1;233(1):9-17 - PubMed
  33. J Med Chem. 2003 Jun 5;46(12):2404-12 - PubMed
  34. Cancer. 2000 Dec 1;89(11):2282-91 - PubMed
  35. Trends Mol Med. 2001 Aug;7(8):355-62 - PubMed
  36. J Neurosci. 2000 Sep 15;20(18):7037-42 - PubMed
  37. Biochim Biophys Acta. 2012 Jan;1824(1):68-88 - PubMed
  38. J Med Chem. 2014 Mar 27;57(6):2357-67 - PubMed
  39. Methods Enzymol. 1994;244:656-71 - PubMed
  40. Biol Chem. 2003 Mar;384(3):395-402 - PubMed
  41. Stroke. 1994 Nov;25(11):2265-70 - PubMed
  42. Hypertension. 2011 Dec;58(6):978-86 - PubMed
  43. J Clin Invest. 2010 Oct;120(10):3421-31 - PubMed
  44. Bioorg Med Chem Lett. 2009 Jan 15;19(2):502-7 - PubMed
  45. Expert Opin Ther Pat. 2015 Jan;25(1):17-31 - PubMed
  46. Prog Neurobiol. 2013 Jun;105:1-23 - PubMed
  47. J Neurochem. 2013 Dec;127(6):880-90 - PubMed
  48. Mol Cancer. 2010 Aug 04;9:207 - PubMed
  49. Antioxid Redox Signal. 2010 Mar;12(3):327-36 - PubMed
  50. Ageing Res Rev. 2003 Oct;2(4):367-81 - PubMed
  51. Cell Death Differ. 2004 May;11(5):550-63 - PubMed
  52. Bioorg Med Chem. 2008 Feb 15;16(4):1562-95 - PubMed
  53. Mol Neurobiol. 2008 Aug;38(1):78-100 - PubMed
  54. J Med Chem. 1997 Nov 7;40(23):3820-8 - PubMed
  55. Expert Opin Ther Pat. 2011 May;21(5):601-36 - PubMed
  56. J Bone Miner Res. 2001 Oct;16(10):1739-46 - PubMed
  57. J Med Chem. 1992 May 29;35(11):2048-54 - PubMed
  58. Biol Chem. 2002 Jul-Aug;383(7-8):1305-8 - PubMed
  59. Protein Sci. 2008 Dec;17(12):2145-55 - PubMed
  60. Proc Natl Acad Sci U S A. 1996 Apr 16;93(8):3428-33 - PubMed
  61. Chem Rev. 2002 Dec;102(12):4459-88 - PubMed
  62. J Biol Chem. 1964 Jan;239:149-55 - PubMed
  63. FEBS Lett. 1995 Jul 10;368(1):10-4 - PubMed
  64. J Clin Invest. 2008 Aug;118(8):2796-807 - PubMed
  65. J Neurosci. 2014 Jul 9;34(28):9222-34 - PubMed
  66. J Neurosci. 1990 Jul;10(7):2400-11 - PubMed
  67. Stroke. 1998 Jan;29(1):152-8 - PubMed
  68. Proc Natl Acad Sci U S A. 1996 Jun 25;93(13):6687-92 - PubMed
  69. J Enzyme Inhib. 1993;7(1):15-25 - PubMed
  70. Biochem Biophys Res Commun. 1977 Dec 7;79(3):926-31 - PubMed
  71. Nat Med. 2006 Jul;12(7):756-7 - PubMed
  72. Dis Markers. 2009;27(5):239-52 - PubMed
  73. Curr Med Chem. 2000 Dec;7(12):1171-88 - PubMed
  74. FEBS Lett. 1998 Sep 18;435(2-3):233-6 - PubMed
  75. Virchows Arch A Pathol Anat Histopathol. 1993;423(3):185-94 - PubMed
  76. Mol Chem Neuropathol. 1996 Sep;29(1):1-14 - PubMed
  77. Exp Neurol. 2003 Sep;183(1):109-15 - PubMed
  78. J Pept Sci. 2007 Jan;13(1):70-3 - PubMed
  79. Org Lett. 2004 Oct 28;6(22):4089-92 - PubMed
  80. Nat Rev Drug Discov. 2006 Sep;5(9):785-99 - PubMed
  81. Oncogene. 2004 Mar 18;23 (12 ):2224-30 - PubMed
  82. Exp Neurol. 2007 May;205(1):154-65 - PubMed
  83. J Am Chem Soc. 2008 May 21;130(20):6404-10 - PubMed
  84. J Med Chem. 1996 Aug 16;39(17):3357-66 - PubMed
  85. J Biol Chem. 2007 Mar 30;282(13):9600-11 - PubMed
  86. J Clin Cell Immunol. 2013 Jun 14;4(4):1000153 - PubMed
  87. Biochim Biophys Acta. 1996 Apr 16;1293(2):201-6 - PubMed
  88. Curr Opin Chem Biol. 2002 Aug;6(4):459-65 - PubMed
  89. Cell. 1995 Apr 7;81(1):27-40 - PubMed
  90. Biochem Biophys Res Commun. 1988 Jun 30;153(3):1201-8 - PubMed
  91. Biol Chem. 2008 Mar;389(3):313-20 - PubMed
  92. Biochemistry. 1991 May 14;30(19):4678-87 - PubMed
  93. Chem Res Toxicol. 2009 Apr;22(4):690-8 - PubMed
  94. Ann N Y Acad Sci. 2006 Nov;1084:452-80 - PubMed
  95. J Neurotrauma. 2014 Mar 1;31(5):515-29 - PubMed
  96. Bioorg Med Chem Lett. 2004 Jun 7;14(11):2753-7 - PubMed
  97. CNS Drug Rev. 2006 Summer;12(2):135-48 - PubMed
  98. J Med Chem. 2009 Feb 12;52(3):852-7 - PubMed
  99. J Neurosci. 2002 Jun 15;22(12 ):4842-9 - PubMed
  100. J Pharm Biomed Anal. 1997 Nov;16(3):459-67 - PubMed
  101. Chembiochem. 2002 Jan 4;3(1):16-37 - PubMed
  102. Osteoporos Int. 2015 Feb;26(2):699-712 - PubMed
  103. Thromb Res. 1993 Sep 1;71(5):385-96 - PubMed
  104. EMBO J. 2001 Sep 3;20(17):4629-33 - PubMed
  105. J Biol Chem. 1997 Jan 10;272(2):1197-202 - PubMed
  106. J Biochem. 2011 Jul;150(1):23-37 - PubMed
  107. J Med Chem. 2013 Sep 12;56(17):6638-50 - PubMed
  108. Mediators Inflamm. 2013;2013:187873 - PubMed
  109. Cancer Res. 2012 Mar 1;72(5):1199-209 - PubMed
  110. J Biol Chem. 2001 Feb 2;276(5):3149-57 - PubMed
  111. Bioorg Med Chem. 2013 Jun 1;21(11):2975-87 - PubMed
  112. Proc Natl Acad Sci U S A. 1993 Apr 1;90(7):2628-32 - PubMed
  113. Nat Struct Biol. 1997 Jul;4(7):539-47 - PubMed
  114. Ageing Res Rev. 2003 Oct;2(4):407-18 - PubMed
  115. Biochem J. 1989 Aug 15;262(1):63-8 - PubMed
  116. J Enzyme Inhib. 1990;3(3):195-201 - PubMed
  117. Brain Res. 1990 Apr 16;513(2):181-92 - PubMed
  118. Chem Rev. 2002 Dec;102(12):4639-750 - PubMed
  119. J Enzyme Inhib Med Chem. 2008 Apr;23(2):190-7 - PubMed
  120. Neuron. 2006 Sep 21;51(6):703-14 - PubMed
  121. Chem Biol. 2007 May;14(5):499-511 - PubMed
  122. FEBS Lett. 1991 Aug 5;287(1-2):57-61 - PubMed
  123. Biochemistry. 2008 Jul 15;47(28):7405-13 - PubMed
  124. Brain Res. 2004 Oct 22;1024(1-2):150-8 - PubMed
  125. Biochem J. 1986 Nov 1;239(3):633-40 - PubMed
  126. Bioorg Med Chem Lett. 2006 Jun 1;16(11):2909-14 - PubMed
  127. Biochem J. 1996 Apr 1;315 ( Pt 1):85-9 - PubMed
  128. Bioorg Med Chem Lett. 2000 Oct 16;10(20):2315-9 - PubMed
  129. Protein Sci. 2013 Jun;22(6):788-99 - PubMed
  130. Biochem J. 2012 Sep 1;446(2):165-77 - PubMed
  131. FEBS Lett. 2001 Jan 26;489(1):46-50 - PubMed
  132. Biochemistry. 1968 Jun;7(6):2116-22 - PubMed
  133. J Mol Neurosci. 2003;20(3):357-62 - PubMed
  134. Biochem Biophys Res Commun. 1983 Jan 14;110(1):256-61 - PubMed
  135. J Enzyme Inhib Med Chem. 2013 Jun;28(3):468-78 - PubMed
  136. Biochem Biophys Res Commun. 1988 Dec 30;157(3):1117-23 - PubMed
  137. J Med Chem. 2006 Sep 21;49(19):5728-49 - PubMed
  138. J Neurochem. 2014 Jul;130(2):161-4 - PubMed
  139. Biochem J. 1978 Nov 1;175(2):761-4 - PubMed
  140. Org Lett. 2001 Nov 15;3(23):3707-9 - PubMed
  141. Curr Med Chem. 2006;13(19):2309-27 - PubMed
  142. Clin Transl Sci. 2009 Jun;2(3):242-7 - PubMed
  143. Biochemistry. 1964 Aug;3:1033-9 - PubMed
  144. Biochemistry. 1977 Dec 27;16(26):5857-61 - PubMed
  145. Proteomics Clin Appl. 2014 Jun;8(5-6):427-37 - PubMed
  146. Curr Top Med Chem. 2010;10(3):270-93 - PubMed
  147. J Biol Chem. 2004 Feb 13;279(7):5565-72 - PubMed
  148. Bioorg Med Chem Lett. 2009 Aug 1;19(15):4280-3 - PubMed
  149. Mini Rev Med Chem. 2003 Sep;3(6):585-96 - PubMed
  150. J Proteome Res. 2011 Dec 2;10(12):5363-73 - PubMed
  151. Neuropsychopharmacology. 2011 Oct;36(11):2153-4 - PubMed
  152. Biochem Biophys Res Commun. 1990 Feb 14;166(3):1485-93 - PubMed
  153. Neuroscience. 1997 Apr;77(3):875-88 - PubMed
  154. Bioorg Med Chem. 2003 Dec 1;11(24):5529-37 - PubMed
  155. Biochem J. 1987 Feb 1;241(3):871-5 - PubMed
  156. Biol Chem. 2008 Aug;389(8):1067-74 - PubMed
  157. Stroke. 2006 Jul;37(7):1888-94 - PubMed
  158. J Biol Chem. 1984 Oct 25;259(20):12489-94 - PubMed
  159. Neuropharmacology. 2012 Sep;63(4):606-12 - PubMed
  160. Adv Enzymol Relat Areas Mol Biol. 1990;63:271-347 - PubMed
  161. Expert Opin Ther Pat. 2011 Oct;21(10):1611-29 - PubMed
  162. Nature. 2008 Nov 20;456(7220):409-12 - PubMed
  163. EMBO J. 1991 Sep;10(9):2321-30 - PubMed
  164. J Biochem. 1986 Jan;99(1):173-9 - PubMed
  165. J Pharmacobiodyn. 1986 Aug;9(8):672-7 - PubMed
  166. J Med Chem. 2001 Jan 4;44(1):94-104 - PubMed
  167. Anal Biochem. 2004 Dec 15;335(2):244-52 - PubMed
  168. Biochem Biophys Res Commun. 2010 Mar 19;393(4):806-11 - PubMed
  169. Methods Enzymol. 1994;244:649-56 - PubMed
  170. FEBS Lett. 1993 Nov 22;334(3):340-2 - PubMed
  171. ChemMedChem. 2006 Oct;1(10):1126-41 - PubMed
  172. J Mol Biol. 2004 Nov 5;343(5):1313-26 - PubMed
  173. J Med Chem. 2008 Feb 28;51(4):988-96 - PubMed
  174. J Biol Chem. 2011 Jun 10;286(23 ):20797-811 - PubMed
  175. J Clin Invest. 2000 Nov;106(9):1127-37 - PubMed
  176. Brain Inj. 2014;28(2):133-7 - PubMed
  177. Neurochem Int. 2007 Nov-Dec;51(6-7):391-7 - PubMed
  178. J Biol Chem. 2012 Apr 13;287(16):13182-93 - PubMed
  179. CNS Neurol Disord Drug Targets. 2008 Jun;7(3):305-12 - PubMed
  180. J Biol Chem. 2014 Oct 3;289(40):27432-43 - PubMed
  181. Physiol Rev. 2003 Jul;83(3):731-801 - PubMed
  182. Mol Neurodegener. 2011 Aug 19;6:60 - PubMed
  183. Brain Res. 1997 Jul 25;763(2):145-58 - PubMed
  184. Bioorg Med Chem Lett. 2005 Jun 2;15(11):2857-60 - PubMed
  185. Bioorg Med Chem Lett. 2009 Aug 15;19(16):4622-5 - PubMed
  186. Rev Neurosci. 2011;22(2):153-69 - PubMed
  187. Intern Med. 1992 Jul;31(7):841-6 - PubMed
  188. Neurocirugia (Astur). 2009 Jun;20(3):245-54 - PubMed
  189. Bioorg Med Chem. 2003 Apr 3;11(7):1371-9 - PubMed
  190. Neurosci Lett. 2012 Feb 10;509(1):33-8 - PubMed
  191. Bioorg Med Chem Lett. 2010 Aug 1;20(15):4350-4 - PubMed
  192. J Neurochem. 2014 Jul;130(2):268-79 - PubMed
  193. Neurochem Res. 2007 Dec;32(12):2210-6 - PubMed
  194. J Biol Chem. 2008 Mar 21;283(12):7745-53 - PubMed
  195. Biochemistry. 2006 Oct 17;45(41):12393-9 - PubMed
  196. J Med Chem. 2001 Mar 1;44(5):725-36 - PubMed

Publication Types