Display options
Share it on

J Clin Med. 2019 Jul 09;8(7). doi: 10.3390/jcm8070998.

Liquid Biopsy for the Detection of Resistance Mechanisms in NSCLC: Comparison of Different Blood Biomarkers.

Journal of clinical medicine

Luigi Pasini, Paola Ulivi

Affiliations

  1. Biosciences Laboratory, Istituto Scientifico Romagnolo per lo Studio e la Cura dei Tumori (IRST) IRCCS, 47014 Meldola, Italy.
  2. Biosciences Laboratory, Istituto Scientifico Romagnolo per lo Studio e la Cura dei Tumori (IRST) IRCCS, 47014 Meldola, Italy. [email protected].

PMID: 31323990 PMCID: PMC6678791 DOI: 10.3390/jcm8070998

Abstract

The use of targeted agents and immunotherapy for the treatment of advanced non-small-cell lung cancer (NSCLC) has made it mandatory to characterize tumor tissue for patient selection. Moreover, the development of agents that are active against specific resistance mechanisms arising during treatment make it equally important to characterize the tumor tissue at progression by performing tissue re-biopsy. Given that tumor tissue is not always available for molecular characterization due to the paucity of diagnostic specimens or problems relating to the carrying out of invasive procedures, the use of liquid biopsy represents a valid approach to overcoming these difficulties. The most common material used for liquid biopsy in this setting is plasma-derived cell free DNA (cfDNA), which originates from cells undergoing apoptosis or necrosis. However, other sources of tumor material can be considered, such as extracellular vesicle (EV)-derived nucleic acids, which are actively secreted from living cells and closely correspond to tumor dynamics. In this review, we discuss the role of liquid biopsy in the therapeutic management of NSCLC with particular regard to targeted therapy and immunotherapy, and analyze the pros and cons of the different types of samples used in this context.

Keywords: acquired resistance; diagnostic biomarkers; liquid biopsy; lung cancer; targeted therapy

References

  1. J Clin Oncol. 2003 Jun 15;21(12):2237-46 - PubMed
  2. JAMA. 2003 Oct 22;290(16):2149-58 - PubMed
  3. N Engl J Med. 2004 May 20;350(21):2129-39 - PubMed
  4. Science. 2004 Jun 4;304(5676):1497-500 - PubMed
  5. J Clin Oncol. 2005 Sep 1;23(25):5892-9 - PubMed
  6. Cancer Res. 2007 Apr 1;67(7):2912-5 - PubMed
  7. J Clin Oncol. 2007 Apr 20;25(12):1545-52 - PubMed
  8. Nat Cell Biol. 2007 Jun;9(6):654-9 - PubMed
  9. Nature. 2007 Aug 2;448(7153):561-6 - PubMed
  10. Cancer Res. 2007 Aug 1;67(15):7458-66 - PubMed
  11. Cell. 2007 Dec 14;131(6):1190-203 - PubMed
  12. Nature. 2007 Dec 20;450(7173):1235-9 - PubMed
  13. Nat Cell Biol. 2008 May;10(5):619-24 - PubMed
  14. J Immunol. 2008 Jun 1;180(11):7249-58 - PubMed
  15. N Engl J Med. 2008 Jul 24;359(4):366-77 - PubMed
  16. Exp Cell Res. 2008 Oct 1;314(16):2907-18 - PubMed
  17. Cancer Res. 2008 Nov 15;68(22):9479-87 - PubMed
  18. Curr Opin Pharmacol. 2009 Aug;9(4):514-20 - PubMed
  19. Oncogene. 2009 Oct 29;28(43):3801-13 - PubMed
  20. N Engl J Med. 2009 Sep 3;361(10):947-57 - PubMed
  21. Am J Transl Res. 2009 Mar 08;1(3):249-58 - PubMed
  22. N Engl J Med. 2010 Jun 24;362(25):2380-8 - PubMed
  23. Clin Cancer Res. 2010 Sep 15;16(18):4616-24 - PubMed
  24. N Engl J Med. 2010 Oct 28;363(18):1693-703 - PubMed
  25. Nat Rev Cancer. 2011 Feb;11(2):123-34 - PubMed
  26. Mol Oncol. 2011 Jun;5(3):281-91 - PubMed
  27. J Clin Oncol. 2011 Apr 20;29(12):1556-63 - PubMed
  28. Med Oncol. 2012 Jun;29(2):618-26 - PubMed
  29. Clin Lung Cancer. 2011 Sep;12(5):320-7 - PubMed
  30. Blood. 2011 Sep 29;118(13):3680-3 - PubMed
  31. BMC Cancer. 2011 Aug 24;11:374 - PubMed
  32. Br J Cancer. 2011 Oct 25;105(9):1338-41 - PubMed
  33. J Clin Oncol. 2012 Mar 10;30(8):863-70 - PubMed
  34. Clin Cancer Res. 2012 Mar 1;18(5):1472-82 - PubMed
  35. Sci Transl Med. 2012 Feb 8;4(120):120ra17 - PubMed
  36. Lancet Oncol. 2012 Mar;13(3):239-46 - PubMed
  37. N Engl J Med. 2012 Mar 8;366(10):883-892 - PubMed
  38. Ann Oncol. 2012 Nov;23(11):2907-13 - PubMed
  39. Nat Biotechnol. 2012 Aug;30(8):777-82 - PubMed
  40. Acta Pharmacol Sin. 2013 Feb;34(2):309-13 - PubMed
  41. J Clin Oncol. 2013 Mar 10;31(8):1105-11 - PubMed
  42. Nat Rev Drug Discov. 2013 May;12(5):347-57 - PubMed
  43. J Clin Oncol. 2013 Jun 20;31(18):2273-81 - PubMed
  44. N Engl J Med. 2013 Jun 20;368(25):2395-401 - PubMed
  45. Cancer Res. 2013 Aug 1;73(15):4801-9 - PubMed
  46. J Clin Oncol. 2013 Sep 20;31(27):3327-34 - PubMed
  47. PLoS One. 2013 Nov 25;8(11):e81408 - PubMed
  48. Lung Cancer. 2014 Feb;83(2):146-53 - PubMed
  49. Clin Cancer Res. 2014 Mar 15;20(6):1698-1705 - PubMed
  50. Lancet Oncol. 2014 Feb;15(2):213-22 - PubMed
  51. J Clin Oncol. 2014 Feb 20;32(6):579-86 - PubMed
  52. Nat Rev Clin Oncol. 2014 Mar;11(3):145-56 - PubMed
  53. Nat Rev Immunol. 2014 Mar;14(3):195-208 - PubMed
  54. Nat Commun. 2014 Apr 07;5:3591 - PubMed
  55. J Thorac Oncol. 2014 Sep;9(9):1345-53 - PubMed
  56. Nat Rev Cancer. 2014 Sep;14(9):623-31 - PubMed
  57. J Natl Cancer Inst. 2014 Sep 12;106(10):null - PubMed
  58. Clin Cancer Res. 2014 Nov 15;20(22):5686-96 - PubMed
  59. N Engl J Med. 2014 Nov 20;371(21):1963-71 - PubMed
  60. Clin Cancer Res. 2015 Jan 1;21(1):166-74 - PubMed
  61. J Thorac Oncol. 2014 Dec;9(12):e86-7 - PubMed
  62. N Engl J Med. 2014 Dec 4;371(23):2167-77 - PubMed
  63. J Extracell Vesicles. 2014 Dec 08;3:25657 - PubMed
  64. Clin Cancer Res. 2015 May 15;21(10):2379-87 - PubMed
  65. Oncotarget. 2015 Mar 10;6(7):5182-94 - PubMed
  66. Cancer Med. 2015 Jul;4(7):953-65 - PubMed
  67. Science. 2015 Apr 3;348(6230):124-8 - PubMed
  68. Clin Cancer Res. 2015 Jul 15;21(14):3196-203 - PubMed
  69. N Engl J Med. 2015 May 21;372(21):2018-28 - PubMed
  70. Clin Cancer Res. 2015 May 15;21(10):2227-35 - PubMed
  71. Nat Cell Biol. 2015 Jun;17(6):816-26 - PubMed
  72. N Engl J Med. 2015 Jul 9;373(2):123-35 - PubMed
  73. Lancet Oncol. 2015 Jul;16(7):830-8 - PubMed
  74. Database (Oxford). 2015 Jun 14;2015:bav051 - PubMed
  75. Nature. 2015 Jul 9;523(7559):177-82 - PubMed
  76. Sci Rep. 2015 Jul 17;5:12270 - PubMed
  77. Thorac Cancer. 2015 Jul;6(4):534-8 - PubMed
  78. Biomed Res Int. 2015;2015:672759 - PubMed
  79. N Engl J Med. 2015 Oct 22;373(17):1627-39 - PubMed
  80. EBioMedicine. 2015 Jun 19;2(8):841-50 - PubMed
  81. Nature. 2015 Nov 19;527(7578):329-35 - PubMed
  82. Cancer Cell. 2015 Nov 9;28(5):666-676 - PubMed
  83. Oncotarget. 2016 Jan 5;7(1):1066-75 - PubMed
  84. Expert Rev Proteomics. 2016;13(1):1-4 - PubMed
  85. J Proteomics. 2016 Feb 5;133:161-169 - PubMed
  86. Sci Rep. 2016 Jan 20;6:19529 - PubMed
  87. Nature. 2016 Jan 21;529(7586):298-306 - PubMed
  88. Sci Rep. 2016 Feb 04;6:20254 - PubMed
  89. Sci Rep. 2016 Mar 02;6:22519 - PubMed
  90. J Thorac Oncol. 2016 Aug;11(8):1273-1281 - PubMed
  91. Int J Mol Sci. 2016 Apr 19;17(4): - PubMed
  92. Trends Pharmacol Sci. 2016 Jul;37(7):606-617 - PubMed
  93. Exp Ther Med. 2016 May;11(5):1601-1610 - PubMed
  94. Oncotarget. 2016 Jun 14;7(24):37250-37259 - PubMed
  95. Sci Rep. 2016 Jun 15;6:28010 - PubMed
  96. J Clin Oncol. 2016 Oct 1;34(28):3375-82 - PubMed
  97. Clin Cancer Res. 2016 Dec 15;22(24):5983-5991 - PubMed
  98. Cancer Discov. 2016 Oct;6(10):1118-1133 - PubMed
  99. Int J Mol Sci. 2016 Jul 22;17(7): - PubMed
  100. Sci Rep. 2016 Aug 24;6:31726 - PubMed
  101. J Thorac Oncol. 2016 Oct;11(10):1609-11 - PubMed
  102. N Engl J Med. 2016 Nov 10;375(19):1823-1833 - PubMed
  103. Sci Rep. 2016 Oct 18;6:35376 - PubMed
  104. Clin Cancer Res. 2016 Nov 15;22(22):5527-5538 - PubMed
  105. Oncology. 1989;46(5):318-22 - PubMed
  106. Lancet Oncol. 2016 Dec;17(12):1653-1660 - PubMed
  107. Oncogene. 2017 Mar 23;36(12):1631-1643 - PubMed
  108. Nat Med. 2017 Jan;23(1):114-119 - PubMed
  109. Eur J Cancer. 2017 Jan;70:62-74 - PubMed
  110. N Engl J Med. 2017 Feb 16;376(7):629-640 - PubMed
  111. Lancet. 2017 Jan 21;389(10066):255-265 - PubMed
  112. Cancer Sci. 2017 Mar;108(3):296-307 - PubMed
  113. Nat Rev Clin Oncol. 2017 Sep;14(9):531-548 - PubMed
  114. Lung Cancer. 2017 Apr;106:1-7 - PubMed
  115. Mol Cell Proteomics. 2017 May;16(5):891-910 - PubMed
  116. Cancer Res. 2017 Jul 1;77(13):3551-3563 - PubMed
  117. N Engl J Med. 2017 Jun 1;376(22):2109-2121 - PubMed
  118. Neuro Oncol. 2017 Oct 19;19(11):1494-1502 - PubMed
  119. Cancer Res. 2017 May 1;77(9):2222-2230 - PubMed
  120. Clin Lung Cancer. 2017 Nov;18(6):692-697 - PubMed
  121. J Biomed Sci. 2017 Jun 14;24(1):37 - PubMed
  122. Sci Immunol. 2017 Jul 28;2(13):null - PubMed
  123. Lung Cancer. 2017 Sep;111:176-181 - PubMed
  124. Oncotarget. 2017 Apr 28;8(35):58108-58121 - PubMed
  125. Oncotarget. 2017 Aug 18;8(42):72755-72772 - PubMed
  126. Lancet Oncol. 2017 Dec;18(12):1590-1599 - PubMed
  127. N Engl J Med. 2018 Jan 11;378(2):113-125 - PubMed
  128. Cancer Res. 2017 Dec 1;77(23):6480-6488 - PubMed
  129. Small. 2018 Feb;14(6): - PubMed
  130. Lung Cancer. 2018 Jan;115:21-27 - PubMed
  131. Mol Ther. 2018 Feb 7;26(2):568-581 - PubMed
  132. Br J Cancer. 2018 Jan;118(1):9-16 - PubMed
  133. JAMA Oncol. 2018 Mar 1;4(3):351-357 - PubMed
  134. JCO Precis Oncol. 2017;2017:null - PubMed
  135. Nat Rev Mol Cell Biol. 2018 Apr;19(4):213-228 - PubMed
  136. Science. 2018 Feb 23;359(6378):926-930 - PubMed
  137. Ann Oncol. 2018 Jan 1;29(1):193-199 - PubMed
  138. Mol Cancer. 2018 Jan 27;17(1):15 - PubMed
  139. J Mol Diagn. 2018 Mar;20(2):129-159 - PubMed
  140. Sci Rep. 2018 Feb 7;8(1):2577 - PubMed
  141. Front Med (Lausanne). 2018 Jan 30;5:9 - PubMed
  142. Br J Cancer. 2018 Mar 20;118(6):820-824 - PubMed
  143. Sci Adv. 2018 Mar 07;4(3):eaar2766 - PubMed
  144. PLoS One. 2018 Mar 15;13(3):e0193802 - PubMed
  145. Cell. 2018 Mar 22;173(1):20-51 - PubMed
  146. Thorac Cancer. 2018 May;9(5):640-645 - PubMed
  147. PLoS One. 2018 Apr 11;13(4):e0194730 - PubMed
  148. N Engl J Med. 2018 May 31;378(22):2078-2092 - PubMed
  149. Nat Commun. 2018 Apr 16;9(1):1482 - PubMed
  150. J Thorac Oncol. 2018 Jul;13(7):915-925 - PubMed
  151. J Thorac Oncol. 2018 Sep;13(9):1248-1268 - PubMed
  152. Comput Struct Biotechnol J. 2018 Jun 01;16:190-195 - PubMed
  153. JAMA Oncol. 2018 Nov 1;4(11):1527-1534 - PubMed
  154. Nat Med. 2018 Sep;24(9):1441-1448 - PubMed
  155. Nature. 2018 Aug;560(7718):382-386 - PubMed
  156. PLoS One. 2018 Sep 7;13(9):e0203625 - PubMed
  157. Clin Cancer Res. 2018 Dec 15;24(24):6195-6203 - PubMed
  158. Mol Cancer. 2018 Oct 5;17(1):145 - PubMed
  159. Cell Rep. 2018 Oct 30;25(5):1346-1358 - PubMed
  160. Micromachines (Basel). 2018 Feb 28;9(3):null - PubMed
  161. Lung Cancer. 2018 Nov;125:22-28 - PubMed
  162. Nat Rev Cardiol. 2019 Mar;16(3):166-179 - PubMed
  163. BMC Cancer. 2018 Nov 19;18(1):1136 - PubMed
  164. Mol Cancer Res. 2019 Feb;17(2):499-507 - PubMed
  165. Transl Lung Cancer Res. 2018 Dec;7(6):668-677 - PubMed
  166. Lung Cancer. 2018 Dec;126:149-155 - PubMed
  167. Ann Oncol. 2019 Feb 1;30(2):290-296 - PubMed
  168. Cancer Res. 2019 Feb 15;79(4):795-806 - PubMed
  169. J Clin Invest. 2019 Mar 1;129(3):1278-1294 - PubMed
  170. Cell. 2019 Jan 10;176(1-2):98-112.e14 - PubMed
  171. Cancer Cell. 2019 Jan 14;35(1):33-45.e6 - PubMed
  172. Cancers (Basel). 2019 Jan 17;11(1):null - PubMed
  173. J Thorac Oncol. 2019 May;14(5):816-824 - PubMed
  174. Lung Cancer. 2019 Apr;130:76-83 - PubMed
  175. Clin Lung Cancer. 2019 May;20(3):e229-e232 - PubMed
  176. Clin Cancer Res. 2019 Aug 1;25(15):4691-4700 - PubMed
  177. Nat Biomed Eng. 2018 Feb;2(2):72-84 - PubMed
  178. Lung Cancer. 2019 Jun;132:107-113 - PubMed
  179. J Exp Med. 1996 Mar 1;183(3):1161-72 - PubMed

Publication Types